İşçilerin Mesleki Eğitimlerine Dair

AB ülkelerindeki bir başka araştırmada, mesleki eğitim diploması alanlar ile yüksek eğitime devam edenler kıyaslanarak mesleki eğitim sistemlerinin etkinliği irdeleniyor.

Buna göre 19-22 yaşları arasında mesleki eğitim diploması alanların oranları: Çek Cumhuriyeti % 71, Fransa % 70, Finlandiya % 69, İtalya % 65, Almanya % 62, İsviçre % 59, Danimarka % 56, İsveç % 38, İrlanda %29, Japonya % 24. Bu rakamları yüksek eğitim mezunları (25-26 yaş grubu) ile kıyasladığımızda mesleki eğitim sonrasında çalışma hayatına en fazla geçişin olduğu ülkenin Almanya ile İsviçre olduğunu görüyoruz.

Daha başka bir ifade ile bu iki ülkede mesleki eğitim gören gençlerin yüksek eğitime devam etmediklerini görüyoruz.

Kısacası Almanya'da mesleki eğitim diplomalı her 5 gençten ancak 1'i yüksek eğitime devam ederken, bu oran Finlandiya, Danimarka ve Norveç'te her 2 gençten 1'i olarak gerçekleşmektedir.

Ülkemiz için mesleki eğitimin önemi bu kadar açıkken, halen bu sistemi teşvik edecek ve geliştirecek gerekli tedbirlerin alınmamasını yadırgıyoruz.

Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası (KMTSO) tarafından düzenlenen Alman Mesleki Eğitim Sistemi Ve Türkiye Paneli’nde konuşan Almanya Mesleki Eğitim Enstitüsü Proje Müdürü Michael Viechert’ in sözleri çok manidar.

Kendisinden dinleyelim ülkesindeki Mesleki eğitimin durumunu ve şartlarını:

Almanya Mesleki Eğitim Enstitüsü Proje Müdürü Michael Viechert, ülkesinde mesleki eğitimin yüzde 80' ini özel şirketlerin finanse ettiğini söyledi.

Michael Viechert, "Yani şirketler kendi sorumluluğunu görüyor orada. Bunu iyimser oldukları için yapmıyor. Öğrenciye eğitim verdikleri zaman kendileri için de yararlı olacağını ve özellikle ileri teknolojide de geçerli olduğu için yapıyor" dedi.

Almanya'da mesleki eğitim sisteminin yıllık maliyetinin 24 milyar Euro civarında ve bunun da yüzde 80' ini de şirketlerin ödediğini anlatan Michael Viechert, şöyle konuştu:

"Ama bunu hibe gibi düşünmeyeceksiniz. Öğrencilere maaş ödeniyor, kıyafet veriyorsunuz. Almanya'da öğrencilerin yüzde 60'ı mesleki eğitime devam ediyor. Bizde mesleki eğitim almak çok saygın bir şey. O öğrenciler sadece mesleki eğitime devam etmiyor bir kısmı da üniversiteye devam ediyor. Başka ülkelerde mesleki eğitim okul ağırlıklı.

Orada da tıpkı Türkiye'de olduğu gibi sorunlar oluyor. Şirkette olan olayların okulda simülasyonunu yapamazsınız."

Almanya'da mesleki eğitimin saygın bir şey olduğunu anlatan Viechert, sözlerine şöyle devam etti:

"Türkiye olsun başka ülkelerde de abartıyorum 'aptallar mesleki eğitim alıyor akıllılar üniversiteye gidiyor' düşüncesi var. Almanya'da böyle bir şey yok. Almanya'da biri usta belgesi aldıysa 40-50 kişinin başında duruyor aynı yaşta olan üniversite mezunundan daha fazla para kazanıyor ve aynı saygınlığı görüyor. Bu adamın istediği üniversiteye gitmek hakkı da var. Benim köyümde okula gidenlerin çoğu mesleki eğitim aldı. Ben köyüme gittiğim zaman bana gülüyorlar. 'Sen ne iş yapıyorsun iki tane diploma aldın ama ben senden daha fazla kazanıyorum kapımın önünde Mercedes var. Ben halimden memnunum' diyebiliyor."

Gelelim türkiye’ deki son duruma:

31 Mayıs 2009 Pazar, 27244 sayılı Resmî Gazete’ de yayınlanan

“AĞIR VE TEHLİKELİ İŞLERDE ÇALIŞTIRILACAK İŞÇİLERİN MESLEKİ EĞİTİMLERİNE DAİR TEBLİĞ”

çerçevesinde işverenler “Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği” kapsamında bulunan işyerlerinde çalışan işçileri için mesleki eğitim belgesi almak zorundadırlar

Evet, bu sayımızda yeni yayınlanmış olmasının sıcaklığı ve buharı üzerinde tüten bu yönetmeliğin kimler tarafından ve nasıl uygulanacağını inceleyeceğiz.

NEDİR MESLEKİ EĞİTİM?

“Örgün veya yaygın eğitim yoluyla bireyleri mesleğe hazırlamak, meslek sahibi olanların mesleklerinde gelişmelerini ve yeni mesleklere uyumlarını sağlamak amacıyla gerekli bilgi, beceri, tavır ve değer duygularını geliştiren ve bireylerin fiziki, sosyal, kültürel ve ekonomik yeteneklerinin gelişim sürecinin bir plan içerisinde yürütülmesini sağlayan eğitim” dir

KİMLERİ kapsamakta bu tebliğ?

“4857 sayılı Kanunun 85 inci maddesine göre çıkarılan, 16/6/2004 tarihli ve 25494 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği” kapsamında bulunan işyerlerinde çalışan işçileri kapsar.”

Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumları ?

“Mesleki ve teknik eğitim alanında, diplomaya götüren orta öğretim kurumları ile belge ve sertifika programlarının uygulandığı her tür ve derecedeki örgün ve yaygın eğitim-öğretim kurumları” dır.

Ancak;

“İşyerinde yapılan işler, asıl iş itibariyle “Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği” kapsamında yer almakla birlikte, işçinin yaptığı iş ağır ve tehlikeli işler kapsamı dışında ise, mesleki eğitim alma zorunluluğu aranmaz.”

NE ZAMAN Mesleki Eğitim verilecek ?

“Ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılacak işçilerin, işe alınmadan önce, mesleki eğitime tabi tutulmaları zorunludur.”

Mesleki eğitimin belgelendirilmesi NASIL olacak?

“Ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılacak işçilerin, aşağıda belirtilen belgelerden birisine sahip olmaları zorunludur:

a) 3308 sayılı Kanuna göre verilen diploma, bitirme belgesi, yetki belgesi, sertifika, bağımsız işyeri açma belgesi, kalfalık, ustalık ve usta öğreticilik belgelerinden birisi,

b) 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 48 inci maddesi ile 31/12/2008 tarihli ve 27097 (6. Mükerrer) sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Türkiye İş Kurumu İşgücü Uyum Hizmetleri Yönetmeliği”nin 4 üncü maddesinin (f) bendine göre faaliyet gösteren kurslardan aynı Yönetmeliğin 23 üncü maddesine göre alınan kurs bitirme belgesi,

c) 8/2/2007 tarihli ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununun 2 nci maddesinin (g) ve (i) bentlerine göre faaliyet gösteren kurslardan alınan kurs bitirme belgesi, operatör belgesi ve sürücü belgesi,

ç) 11/7/2002 tarihli ve 24812 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Patlayıcı Madde Ateşleyici Yeterlilik Belgesinin Verilmesi Esas ve Usullerinin Belirlenmesi Hakkında Yönetmelik kapsamında alınan ateşleyici yeterlilik belgesi,

d) Yukarıda sayılanların dışında kuruluş kanunlarında veya ilgili kanunlarca yetkilendirilmiş kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, eğitim amaçlı faaliyet gösteren vakıf ve dernekler ile işçi ve işveren kuruluşları veya işveren tarafından Milli Eğitim Bakanlığının onayı ile düzenlenen eğitim faaliyetleri sonucunda verilen belgeler,

e) Uluslararası kurum ve kuruluşlardan alınan ve Milli Eğitim Bakanlığı tarafından denkliği sağlanan belgeler.”

Mesleki eğitim zorunluluğunun denetlenmesi NASIL olacak?

“Ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılacak işçilerin zorunlu mesleki eğitim diploma, sertifika veya belgelerinin bulunup bulunmadığı hususu, 4857 sayılı Kanuna göre Bakanlık İş Müfettişleri tarafından denetlenir.

İşverenler, ağır ve tehlikeli işlerde çalışan işçilerin mesleki eğitim belgelerinin bir örneğini, 4857 sayılı Kanunun 75 inci maddesine göre düzenlenen özlük dosyasında saklamak ve istendiğinde yetkili memurlara göstermek zorundadır.”

Yararlanılan kaynaklar:

• Ayten ULUSOY; AVRUPA BİRLİĞİNE ÜYE ÜLKELERDEN ALMANYA, İNGİLTERE VE FRANSA İLE TÜRKİYE’NİN MESLEKİ VE TEKNİK EĞİTİME ÖĞRETMEN YETİŞTİRME SİSTEMLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

• Bülent PİRLER; TİSK İşveren Dergisi

• http://www.kanal46.com/haber.php?h=9137

Haber: Editör