Yüksekte Çalışma

Önce tanımları ele alalım: Yüksekte Çalışma - Düşme nedir?

Yükseklik; adım atarak çıkamayacağımız yerler olarak tanımlanabilir.

İnsandan insana farklılık gösteren yükseklik kavramını tanımlarken baz alacağımız ölçü insan bedenidir.

Ne yazık ki işin doğası gereği kabul edilmiş bir gerçek var. Dünyanın her yerinde inşaat sektörü en tehlikeli işkollarından biri. ILO verilerine göre gelişmiş ülkelerde inşaat işçileri, diğer sektörlerde çalışan işçilere oranla 3-4 kat daha fazla kazaya uğrama riski taşıyorlar. Gelişmekte olan ülkelerdeyse bu risk 6 kata kadar artıyor (ILO, 2004). Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı verilerine göre, ülkemizde bir yılda gerçekleşen tüm iş kazalarının %10’u, sürekli iş göremezliklerin % 25’i ve ölümlü iş kazalarının % 34’ü inşaat işlerinde gerçekleşiyor. İnşaat sektörünün Türkiye ekonomisinin önemli bir bölümünü oluşturması ve AB uyum süreci de dikkate alındığında, inşaatlarda iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili düzenlemelerin son yıllarda büyük ölçüde önem kazandığını gözlemliyoruz.

OSHA (Occupational Safety ve Health Administration –İş Sağlığı ve Güvenliği Ajansı) istatistikleri, 3,4 metre üzerinde çalışırken düşen insanların %85’inin hayatını kaybettiğini gösteriyor. ABD’de her yıl 1300 kişi inşaat kazalarında hayatını kaybederken, kazalar arasında en sık yaşananın ise yüksekten düşme olduğu belirtiliyor. Bunu izleyen diğer kazaların başındaysa, düşen malzemelerden yaralanmalar geliyor. Çalışma hayatında ülkeden ülkeye farklılık gösteren yükseklik kavramı Avrupa’da 1.8 metre, ABD’de 1.2 metre olarak kabul ediliyor. Yani bu yükseklikler ve daha üzerinde çalışan personelin mutlaka “kişisel koruyucu donanımlar” ile korunması, kendini koruma bilgi ve bilincini kazandıracak eğitimleri almış olması gerekiyor.

Ülkeden ülkeye farklılık gösteren yükseklik kavramı

Avrupa’da 1,8 mt.,

Amerika’da 1,2 mt. Olarak belirlenmiştir.

3,4 metre üzerinde çalışırken düşen insanların % 85’i hayatını kaybetmiştir.

Yüksekten Çalışırken Güvenlik Önlemleri Almak Neden Önemlidir?

1) Aslında en basit neden olan, kendi projenizin sağlıklı bir şekilde yürüyebilmesi, can ve mal kaybının önüne geçilmesi için potansiyel riskleri tespit etmek, raporlamak ve önlemek istiyorsunuzdur. Aktif ya da pasif emniyet sistemlerine ihtiyacınız olup olmadığını, barajınızın ya da herhangi bir yatırımınızın işletim ömrü boyunca vuku bulabilecek tehlikeleri kontrol edebilmeyi istersiniz.

2) Boşlukta çalışma hissine alışkınlık, yüksek fiziksel performans ve karmaşık güvenlik sistemlerini kullanma beceri ve tecrübesi gerektiren bu işte kendi elemanlarınızı yetiştirmenin zaman ve finansal maliyeti ciddi derecede yüksek olduğunu bilirsiniz.

3) Üst yüklenici ve işveren temsilcisinin gerekli önlemlerin alınmadığının tespit edildiği iş kazaları neticesinde oluşacak ölüm ve sakatlanmalarda, oldukça ağır para ve hapis cezalarıyla karşılaşılacağını bilirsiniz.

4) Yüksekte, aşırı sıcak ve soğuk koşullarda çalışacak personelinizin AB standartlarında eğitim almasını istersiniz.

Yüksekten Düşmenin Nedenleri

 Bilgi Eksikliği

 Eleman Atama Yanlışlığı

 İş Güvenliği Kurallarının Uygulanmaması

 Mühendislik

 Yetersiz Kişisel Koruyucu Ekipman

 Yetersiz/ Düşük Kaliteli Ekipman Alımı

 Yetersiz Kontrol ve Bakım Programı

 Yetersiz Ödüllendirme

 Güvensiz Çalışma Yöntemleri

Örnek Bir Talimat ve form ile bu çalışmayı tamamlayalım.

YÜKSEKTE ÇALIŞMA TALİMATI

1.Yüksekliği tabandan itibaren 2 metreden daha fazla olan ve düşme veya kayma tehlikesi bulunan yerlerde çalışanlarla, kiremit döşeyicilerine, oluk ve her türlü dış boya işleri yapanlara, gırgır vinçlerini çalıştıranlara ve kuyu, lağım, galeri ve benzeri derinliklerde çalışanlara emniyet kemerleri verilecek ve işçiler de verilen bu kemerleri kullanacaklardır

2.Yüksek betonarme platformlarının döşeme kenarlarına düşmeyi önleyecek korkuluk yapılacaktır. Bu mümkün olmadığı hallerde, serbest çalışmayı sağlamak için döşeme kenarına korkuluklu iskele yapılacaktır

3.Döşeme kenarları en azından, uyarı niteliğinde kırmızı-beyaz renkli şerit bant ile sarılmalıdır.

4.Yük taşıyan iskelelerde alet ve malzemenin düşerek kazaya sebep olmasını önlemek için döşeme dış kısmına 15 santimetre yüksekliğinde bir etek tahtası konacaktır.

5.İskele üzerinde yapılan çalışma anında, iskelelerde köprü görevi görecek geçitler, 60 santimetreden dar ve korkuluksuz yapılmayacaktır

6.Çelik borulu iskeleler, sağa ve sola sallanmayacak şekilde yeteri kadar çapraz borularla takviye edilecek ve binadan ayrılmayacak şekilde tespit olunacaktır

7.Çelik borulu iskelelerdeki platformlarda kullanılacak kalas veya diğer ahşap kısımların özellikleri ile kullanılacak çaprazlar, korkuluklar, ara korkuluklar ve benzeri kısımlardaki aralıklar aranan özelliklere uygun ve sağlam yapıda olacaktır.

8.Boru veya madeni iskeleler statik, elektriğe karşı uygun şekilde topraklanacaktır.Bu koşullar sağlanmadan iskele üzerine kesinlikle çıkılmayacaktır

9.Alçak veya yüksek seviyede olan hareketli veya sabit çalışma yerleri;

1.çalışan işçi sayısı,

2.üzerlerinde bulunabilecek maksimum ağırlık ve bu ağırlığın dağılımı,

3.maruz kalabileceği dış etkiler,

göz önüne alınarak yeterli sağlamlık ve dayanıklılıkta olacaktır Bu çalışma yerlerinin taşıyıcı sistemleri ve diğer kısımları yapısı gereği yeterli sağlamlıkta değilse, çalışma yerinin tamamının veya bir kısmının zamansız veya kendiliğinden hareketini önlemek için, bunların dayanıklılığı uygun ve güvenilir sabitleme metotlarıyla sağlanacaktır .

10.Çalışma yerlerinin sağlamlığı ve dayanıklılığı uygun şekilde ve özellikle de çalışma yerinin yükseklik veya derinliğinde değişiklik olduğunda kontrol edilecektir

11.Yüksekten düşmeler, özellikle yeterli yükseklikte sağlam korkuluklarla veya aynı korumayı sağlayabilen başka yollarla önlenecektir. Korkuluklarda en az; bir trabzan, orta seviyesinde bir ara korkuluk ve tabanında eteklik bulunacaktır.

12.Yüksekte çalışmalar ancak uygun ekipmanlarla veya korkuluklar, platformlar, güvenlik ağları gibi toplu koruma araçları kullanılarak yapılacaktır. İşin doğası gereği toplu koruma önlemlerinin uygulanmasının mümkün olmadığı hallerde, çalışma yerine ulaşılması için uygun araçlar sağlanacak,(sepetli iş makinaları,yükseklikli çalışma platformları vb.) çalışılan yerde vücut tipi emniyet kemeri veya benzeri güvenlik yöntemleri kullanılacaktır.

13.Çalışma platformları, geçitler ve iskele platformları, kişileri düşmekten ve düşen cisimlerden koruyacak şekilde yapılacak, boyutlandırılacak, kullanılacak ve muhafaza edilecektir.

14.Merdivenler yeterli sağlamlıkta olacak ve uygun şekilde bakım ve muhafazası sağlanacaktır. Bunlar uygun yerlerde ve amaçlarına uygun olarak doğru bir şekilde kullanılacaktır.

15.Seyyar iskelelerin kendiliğinden hareket etmemesi için gerekli önlem alınacaktır.

16.Bütün kaldırma araçları ile(insan taşıyan sepetli iş makinaları,yükseklikli çalışma platformları vb.) bağlantıları, sabitleme ve destekleme elemanları da dahil bütün yardımcı kısımları;Kullanım amacına uygun ve yeterli sağlamlıkta tasarlanmış ve imal edilmiş olacak,Doğru şekilde kurulacak ve kullanılacak,Her zaman iyi çalışabilir durumda olacak,Yürürlükteki mevzuata göre, periyodik olarak kontrol, test ve deneyleri yapılacak,Bu konuda eğitim almış ehil kişilerce kullanılacaktır.

17.Kaldırma ekipmanı ve aksesuarları belirlenen amacı dışında kullanılmayacaktır.

18.İşçilerin çatı üzerinde veya kenarında veya kırılgan malzemeden yapılmış herhangi bir yüzey üzerinde çalışmak zorunda olduğu hallerde; kırılgan maddeden yapılmış yüzeyde dalgınlıkla yürümelerini veya yere düşmelerini önleyecek önlemler alınacaktır.

19.Çatı eğimlerinin 45 dereceyi aştığı durumlarda, çatı, kaymayı önleyici çatı el merdiveni ya da iskele platformu gibi bir destek sistemi olmaksızın çalışmaya uygun değildir. Gerekli tedbirler alınmadan kesinlikle çatı üzerine çıkılmayacaktır.

20.İskele çalışanlarının emniyetli çalışma sistemleri olmalıdır, böyle bir sistem yoksa iskele çalışanları koşumlar(paraşüt ipli emniyet kemeri vb.) ve çıma halatları içeren koruma cihazları kullanmalıdır.

21.İskele üzerinde emniyet koşumu kullanan işçiler yalnız başlarına çalışmamalıdır. Tüm vücut koşumu içinde asılı kalmış olan işçiler mümkün olduğunca çabuk kurtarılmalıdır. Bundan dolayı, işçiler, düşmüş bir işçinin kurtarılması harekatını gerçekleştirebilecek kapasitede ve saha içi kurtarma ekipmanı ve prosedürlerine de aşina olmalıdır.

22.Yükseltmeli çalışma platformu – ters dönme ihtimaline karşı ya da bir kaçış cihazı yoluyla tahliye edilmesi gerektiği durumlarda yükseltmeli çalışma platformunda bir tüm vücut koşumu(çalışan işçiyi ikinci bir emniyet halatıyla bağlayan güvenlik ekipmanı) ve düşüş kesme ekipmanı(işçi platformdan düştüğü zaman işçinin yere çarpmasını engelleyen ekipman) giyilmelidir. Makas kaldıraçlı yükseltmeli platform tiplerinde düşüş kesme sistemi gerekli değildir.

23.Hafif-çalışma asma platform (sallanır platform) – her bir vinçte bir tel halatla asılı tutulan sallanır platformda çalışmakta olan herkes, ankraja bağlanmış bağımsız bir emniyet halatına bağlı birer emniyet koşumu ve çıma halatı giymelidir.

24.Akım Taşıyan Enerji Nakil Hatlarının Yakınında Gerçekleştirilen Bitki Örtüsü Denetim Çalışmalarına yönelik Personel Elektrik Emniyeti için Budama ve kesme görevleri, çalışmaya başlamadan evvel daima dikkatli bir şekilde değerlendirilmeli ve yer ekipleri, yukarıda çalışmakta olan personelin elektrik kabloları yüzünden karşı karşıya kalabileceği olası tehlikelere karşı her an tetikte olmalıdır.

25.Eğitimsiz personel asla enerji hatlarının yukarısında çalışmamalı ya da aşağı sallanabilecek, düşebilecek ya da akım taşıyan enerji hatları ile temas edebilecek dalları kesmemelidir.

26.Üzerinde akım taşıyan elektrik kablolarının yakınlarında yüksek ağaca çıkmak için asla metal el merdivenleri kullanılmamalıdır.

27.Yıl içinde tüm sanayi sektörlerinde karşılaşılan yüksekten düşme vakalarının büyük kısmının nedeni el merdivenlerinin yanlış kullanılmasıdır. El merdivenin düzgün ve yatay bir alana, alt kısmı ile duvar arasındaki mesafe dikey boyunun yaklaşık ¼’ü olacak şekilde yerleştirilmiş olmasının temin edilmesi hayati önem taşımaktadır.

28.El merdivenleri alana girmek ya da alandan çıkmak amacıyla kullanılmalı ve platform olarak kullanılmamalıdır. Örnek olarak, bakımı tamamlamak, tesis/araç operasyonunu izlemek, tesisi/araca hizmet yerine getirmek ya da çalışma alanından ayrılmak için vb..

29.Düşmelere karşı kullanılan donanımları tam ve eksiksiz olarak bilin ve uygun zamanda uygun ekipmanı kullanın. Düşmeyi önleyici ekipman (gerekli tüm aksesuarlarıyla birlikte). Kinetik enerjiyi absorbe eden frenleme ekipmanı (gerekli tüm aksesuarlarıyla birlikte). Vücudu boşlukta tutabilen donanım (paraşütçü kemeri)

30.Koruyucu baretlerinizi yüksekte çalışırken mutlaka giyin.Yaptığınız işe göre uygun sağlamlıkta ve rahat kullanımı olan baretleri tercih edin.İnşaat işleri, özellikle iskeleler ve yerden yüksek çalışma platformların üstünde, altında veya yakınında yapılan işler, kalıp yapımı ve sökümü, montaj ve kurma işleri, iskelede çalışma ve yıkım işleri vs…

31.Kaymayı önleyici ve delinmeye dayanıklı ayakkabılarınızı çatı vb. çalışma alanlarında mutlaka giyin. Çatı işleri vb.

32.Emniyet kemerlerinizi yüksekte yaptığınız çalışmalarda mutlaka giyin.Emniyet kemerinizin yaptığınız çalışmaya uygun olup olmadığını mutlaka formeninize veya İş Güvenliği Mühendisinize danışarak teyit edin.- İskelelerde çalışma- Prefabrik parçaların montajı- Direk ya da sütunlarda çalışma ,vb..

33.Emniyet kemerlerinin yeterli olmadığı durumlarda ek güvenlik halatlarına ihtiyaç vardır.Bu durumları mutlak öğrenin ve gerektiğinde kullanın.

Haber: Editör